Ăn Chay Trường Là Gì? Ăn Chay Trường Có Tốt Không?

Ăn chay trường là xu hướng ẩm thực không còn mới mẻ nhưng mới chỉ thực sự phổ biến trong vài năm trở lại đây. Nói đến ăn chay, người ta dễ dàng hình dung ra được một chế độ ăn uống lành mạnh, giúp bảo vệ sức khỏe và tâm hồn được an yên. Tuy nhiên để hưởng trọn lợi ích do chế độ ăn uống này mang lại đòi hỏi bạn phải có được cái nhìn đúng đắn cùng những kiến thức vững vàng về dinh dưỡng. Trong bài viết này, Món chay ngon sẽ cùng bạn tìm hiểu ăn chay trường là gì? Ăn chay trường có tốt không? Cách ăn chay trường đúng cách thế nào?

Ăn chay trường là gì?

Ăn chay trường là gì?” hay “ăn chay trường là như thế nào?”. Trong tiếng Hán, “trường” có nghĩa là dài, nếu không muốn nói là mãi mãi. Khác với ăn chay theo kỳ, người theo đuổi chế độ ăn chay tình nguyện gắn bó với ẩm thực chay trong thời gian dài hạn, liên tục và không bị gián đoạn hay xen kẽ bởi những bữa ăn mặn. Về bản chất, ăn chay trường là một khái niệm hẹp hơn so với ăn chay, “trường” ở đây không bao gồm cam kết những thực phẩm chay được phép sử dụng.

Có nhiều hình thức ăn chay trường, tuy nhiên, theo cách phân loại phổ biến nhất trên thế giới, ăn chay trường có thể chia thành 4 trường phái: ăn chay hoàn toàn (ăn thuần chay), ăn chay có trứng, ăn chay có sữa, ăn có trứng và sữa. Trong đó, hình thức ăn chay trường có trứng và sữa được vận dụng phổ biến hơn cả vì đó là chế độ ăn lành mạnh và đầy đủ dưỡng chất.

Lợi ích của ăn chay trường

“Ăn chay trường có tốt không?”, Ăn chay trường có tốt cho sức khỏe không? Tác dụng của ăn chay trường đối với cơ thể là gì? Đây là những băn khoăn phổ biến với những người mới tìm hiểu về ẩm thực chay. Trước kia, khi văn hóa ẩm thực Việt vẫn chưa thực sự phát triển, ăn chay trường được cho là chỉ dành riêng cho Phật giáo. Tuy nhiên ngày nay, thực tế đã chứng minh nhận định này là hoàn toàn sai lầm. Ăn chay trường là chế độ có thể áp dụng cho tất cả mọi người. Hình thức ăn uống này mang lại rất nhiều giá trị cả trong thế giới thực tại và thế giới tâm linh.

Ăn chay trường giúp cơ thể khỏe mạnh, dẻo dai

Không phải ngẫu nhiên mà ăn chay trường lại trở nên phổ biến đến vậy. Giá trị của ăn chay với thế giới thực tại được thể hiện một cách rõ ràng nhất qua những lợi ích của nó đối với sức khỏe. Các thực phẩm được dùng trong chế độ này đều có nguồn gốc 100% thực vật (không kể một số trường phái ăn chay có trứng sữa). Thực phẩm thực vật thường có tính hàn, làm cho cơ thể dễ dàng tiêu hóa, ít gặp khó khăn trong việc chuyển hóa năng lượng, khiến con người cảm thấy nhẹ nhàng hơn.

Bên cạnh đó, do có nguồn gốc từ thiên nhiên nên các thực phẩm thực vật thường lành tính hơn, ít bị hóa chất độc hại, rất tốt cho sức khỏe con người. Theo nhiều nghiên cứu, người áp dụng chế độ ăn chay trường thường có sức đề kháng tốt hơn, kiểm soát cân nặng và huyết áp tốt hơn, ít mắc phải các bệnh tiêu hóa, bài tiết hơn đồng thời cũng giảm thiểu được cholesterol bị tăng cao trong máu như người ăn mặn. Kết hợp với các phác đồ y tế, ăn chay giúp đẩy nhanh quá trình điều trị một số căn bệnh như tiểu đường, men gan tăng, mỡ máu,...

Ăn chay trường giúp nuôi dưỡng lòng từ bi

Chay trong ăn chay là viết tắt của trai trong trai giới, nghĩa là giữ cho tâm hồn đạt được tới một trạng thái “tĩnh lặng” nào đó. Điều này càng được khẳng định khi bạn lựa chọn chế độ ăn chay trường. Bởi ăn chay trường nghĩa là từ bỏ hoàn toàn những thực phẩm từ động vật, nhờ đó giúp cho tâm hồn an lạc, giúp nuôi dưỡng tình yêu và lòng nhân ái giữa con người với muôn loài.

Ăn chay trường là hình thức tôn trọng quyền bình đẳng

Sự sống là điều thiêng liêng nhất với mà con người và sinh vật được thiên nhiên ban tặng. Bằng cách nói không với những hành động giết bộ, bạn đã phần nào thể hiện thái độ tôn trọng quyền bình đẳng giữa con người với động vật và thiên nhiên.

Tránh kết ân oán trong sinh tử

Trong thế giới tâm linh, vạn vật trên đời đều phải trải qua luân hồi chuyển kiếp. Sở dĩ luân hồi là để trả hết ân oán hận thù từ kiếp trước. Trong khi đó, ăn mặn nghĩa là chúng ta đã trực tiếp hay gián tiếp ủng hộ cho những hành động giết mổ. Sẽ ra sao nếu con người mãi vướng vào lòng luẩn quẩn của ân oán, thù hận, không thể siêu thoát?

Ăn chay trường giúp môi trường

Chăn nuôi là một trong những ngành nghề gây tác động nhiều nhất đến môi trường cũng như các hiện tượng biến đổi khí hậu. Không chỉ tiêu tốn lượng lớn lương thực thực phẩm hàng năm mà lượng chất thải của ngành chăn nuôi cũng luôn ở mức báo động. Trong khi đó, ăn chay trường là hình thức đơn giản nhất thể hiện trách nhiệm của con người với xã hội, giúp bảo vệ thiên nhiên.

Hướng dẫn xây dựng thực đơn ăn chay trường đúng cách

Ở trên thì bạn cũng đã hiểu được ăn chay trường là gì, có nên ăn chay trường không đúng không? Nói chung, ăn chay trường tốt cho sức khỏe và tinh thần con người, giúp bảo vệ môi trường. Vậy thực đơn ăn chay trường như nào mới đúng cách và đủ chất?

Khi ăn chay trường, chúng ta phải từ bỏ tất cả các thực phẩm từ động vật (chỉ trừ trứng, sữa ở một số chế độ đặc biệt), điều này dễ khiến cơ thể bị thiếu một số vitamin và dưỡng chất thiết yếu như canxi, vitamin B12, vitamin D, kẽm,... Vì vậy, việc xây dựng và áp dụng một chế độ ăn uống khoa học là điều vô cùng cần thiết. Nếu bạn vẫn đang gặp nhiều trở ngại trong vấn đề này thì một số gợi ý xây dựng thực đơn dưới đây có thể hữu ích với bạn.

Xây dựng thực đơn ăn chay trường với các loại rau củ

Rau củ là nguồn nguyên liệu phổ biến và quan trọng nhất trong thực đơn ăn chay trường, đồng thời cũng là nguyên liệu của vô số món ăn ngon và hấp dẫn. Từ rau củ, bạn có thể chế biến thành các món xào, món gỏi, nộm hay thậm chí là lẩu, nướng đều vô cùng lý tưởng. Tùy thuộc vào chế độ ăn chay mà bạn cần có sự điều chỉnh cho phù hợp với các nguyên liệu rau củ. Nếu là người ăn chay không trứng sữa, hãy bổ sung canxi bằng cách thêm vào thực đơn hàng ngày những loại rau như cải bắp hay đậu bắp.

Xây dựng thực đơn ăn chay trường với trái cây

Dù với bất kỳ chế độ ăn nào thì trái cây vẫn luôn là thành phần không thể thiếu trong những bữa cơm. Lượng protein, sắt và canxi có trong trái cây có thể bổ sung dinh dưỡng một cách hiệu quả cho người ăn chay trường. Một số gợi ý trái cây giàu dưỡng chất mà bạn có thể tham khảo là:

• Canxi: có nhiều trong các loại dâu, họ cam quýt, quả sung.
• Sắt: có nhiều trong các loại sinh tố và đồ khô từ mơ, mận, nho khô
• Protein: có nhiều trong các loại hạt như hạt hạnh nhân, hạt macca, hạt đậu, hạt dẻ, hạt cười cùng một số loại hoa quả khô.

Trái cây có thể ăn tươi, làm sinh tố hoặc làm nguyên liệu trong các món ăn hàng ngày. Không chỉ bổ dưỡng mà trái cây còn giúp thực đơn hàng ngày của bạn thêm phong phú và hấp dẫn hơn rất nhiều.

Thực đơn ăn chay trường không thể thiếu ngũ cốc

Ngũ cốc là một loại thực phẩm hết sức thơm ngon và bổ dưỡng, có thể dùng làm bữa sáng hay bữa ăn nhẹ trong ngày. Chúng giúp no lâu mà không gây nặng bụng hay cản trở tiêu hóa. Các loại ngũ cốc yến mạch, ngũ cốc gạo lứt, ngũ cốc hạt dẻ, kiều mạch,... đều rất giàu magie, selen, vitamin cùng các dưỡng chất có lợi. Khi chọn ngũ cốc hãy ưu tiên cho những loại còn tươi thay vì ngũ cốc đã qua sơ chế để đạt được hiệu quả cao hơn trong bổ sung dưỡng chất.

Menu chay trường với các loại đậu, hạt dinh dưỡng

Khi ăn chay trường thì việc bổ sung chất béo và protein là rất quan trọng vì thực phẩm chay thường không dồi dào các vi chất này như thực phẩm động vật. Để giải quyết vấn đề này, bạn có thể thay thế bằng các loại hạt và đậu. Chúng là nguồn bổ sung chất béo thực vật và protein cực dồi dào cho cơ thể. Bơ đậu phộng hay bơ hạnh nhân đều là lựa chọn hoàn hảo thay thế cho phô mai và sữa động vật. Với các loại hạt bạn có thể sử dụng trực tiếp hoặc dùng các chế phẩm từ như sữa thực vật, bánh,...

Sử dụng dầu thực vật thay thế cho dầu động vật

Thay vì dùng dầu hay mỡ động vật cho các món xào, chiên rán thì bạn hoàn toàn có thể thay thế bằng dầu thực vật. Dầu thực vật là loại chất béo an toàn giúp giảm nguy cơ đột quỵ và ung thư, gia tăng sức khỏe miễn dịch cho cơ thể. Tuy nhiên khi sử dụng dầu thực vật bạn cần tính toán và tiêu thụ chúng ở mức vừa phải vì đây là thực phẩm chứa khá nhiều calo.

Cân bằng dưỡng chất với chế độ ăn có trứng sữa

Đừng chủ quan về sức khỏe ngay cả khi bạn áp dụng chế độ ăn chay trường có trứng sữa. Dù dễ dàng hơn trong khả năng đáp ứng protein tuy nhiên đây cũng chính là chế độ ăn chay dễ gây thừa chất và béo phì nhất. Ước tính trong một quả trứng đã chứa tới 6g protein, vitamin A, Vitamin D, photpho; một ly sữa tách kem chứa tới 9g protein và cung cấp khoảng 35% lượng canxi cần xi cần thiết hàng ngày. Vì vậy khi áp dụng chế độ này, hãy tính toán và cân bằng dưỡng chất một cách hiệu quả để nếu không muốn gặp phải tác dụng không mong muốn.

Ngược lại, với những ai không áp dụng chế độ ăn chay trường có trứng sữa, hay thật cẩn trọng trong việc lựa chọn nguyên liệu nhé vì trứng và sữa là nguyên liệu rất phổ biến trong nhiều thực phẩm như bánh mì, bột mì, bột chiên, thực phẩm đông lạnh.

Trên đây, Món chay việt cùng bạn tìm hiểu sâu hơn về chế độ ăn chay trường là gì, ăn chay trường có tốt không, cách lên thực đơn chay trường đúng cách nhất thế nào. Hy vọng những thông tin này có thể giúp bạn dễ dàng hơn trong việc hình thành và lựa chọn chế độ ăn uống lý tưởng nhất. Đừng quên truy cập website của Món chay việt để biết thêm nhiều thông tin hữu ích.

‍